Przez pierwszy tydzień naszej nauki zajmowaliśmy się – ku utrapieniu niektórych – liryką. Chcąc powiązać jakoś przyjemne z pożytecznym zaproponowałam (tak to się nazywa, kiedy nauczyciel coś każe ;)) Wam lekturę wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz Tadeusza Gajcego. Warto o nich mówić nie tylko dlatego, że to świetni poeci, ale również ze względu na tematykę ich wierszy. Naturalnie nie wszystkie traktują o przeżyciach związanych z II wojną światową. Przykładem tego są choćby dwa zupełnie różne od siebie utwory Baczyńskiego: Piosenka oraz Elegia o… (chłopcu polskim). 

Na przykładzie dwóch wymienionych wyżej wierszy (jednen z 1938, drugi 1944 roku) chciałam Wam pokazać, jak w poezji odbijają się zmiany zachodzące w świecie. Piosenka była spokojna, melancholijna, liryczna – jak powiedzieliście. Elegia… smutna, przygnębiająca, żałobna. Jeden poeta – dwa różne światy.

Śpiew murów Gajcego także nie należy do utworów radosnych. Warszawa jawi się w nim jako miasto umarłych, zamordowanych. Nastrój wiersza oddaje również jego wykonanie muzyczne, którego fragment zamieszczam poniżej.

Obaj poeci urodzili się mniej więcej w tym samym czasie, zginęli w 1944 roku w Powstaniu Warszawskim. Należą do jednego pokolenia, które połączyła II wojna światowa (była ona ich przeżyciem pokoleniowym).

Przy okazji analizowania i intepretowania wierszy Baczyńskiego i Gajcego, przypomnieliśmy sobie czym są epitet i metafora. Zaznaczałam także, że środki stylistyczne zawsze pełnią w utworach jakąś funkcję. 

Swą przygodę z poezją dotyczącą wojny zaczęliśmy jednak od innego poety. Był to Tadeusz Różewicz. Wizualizację do fragmentu Ocalonego zamieszczam poniżej.

Oprócz liryki (którą podzieliliśmy na pośrednią i bezpośrednią) przeczytaliśmy wspólnie dwa opowiadania. Był to Ikar Jarosława Iwaszkiewcza oraz Stary człowiek przy moście Ernesta Hemingway’a. Obu opowiadaniom towarzyszyły w Waszym podręczniku obrazy. O jedynm z nich pisze nawet Iwaszkiewicz w swoim utworze. 

Pieter Breughel, Upadek Ikara, XVI w.

Salvador Dali, Przeczucie wojny domowej, 1936

Całość na stronie: http://www.philamuseum.org/collections/permanent/51315.html

Załączam prezentację z wierszami Baczyńskiego. Znajduje się – jak zawsze – na portalu Chomikuj.pl. Po kliknięciu tego linka (klik!) znajdziecie się na moim chomiku (jak to starasznie brzmi… Jakoś nie po polsku). Należy udać się stamtąd do folderu II gimnazjum i gotowe!

Wrócimy w tym roku jeszcze do wojny w prozie. Na razie krótka przerwa na zaznajomienie się z podstawami filozofii. Można spodziewać się częstszych wpisów tutaj oraz – już niebawem! – katalogu prac dodatkowych. Zaś jutro – rozbiór zdania pojedynczego :).

Przypominam również o pracy domowej – na jutro ćwiczenia ze Słów na czasie oraz (nie na jutro) komiks na podstawie wiersza Śpiew murów – technika dowolna, na oddzielnej kartce, przynajmniej pięć klatek.