Marzenie mam! Pierwsza lekcja z „Marzycielkami” Jessie Burton

Lekcja, Lektura, Literatura / wtorek, luty 26th, 2019
W tym wpisie zapowiadałam, że na blogu pojawią się scenariusze/propozycje lekcji z fragmentami powieści Marzycielki Jessie Burton. Dziś lekcja pierwsza – wprowadzająca. Na kolejnej już naprawdę pojawi się fragment powieści 🙂
Zapraszam do zapoznania się tą pierwszą, dość uniwersalną lekcją. Trochę tu dyskusji o marzeniach, trochę słuchania miłych uchu piosenek, szczypta gramatyki, a na końcu gra na LearningApps.
 

Lekcja 1.

Temat: O czym marzą uczniowie klasy [tutaj wpisać klasę, w której prowadzone są zajęcia]
Jest to lekcja wprowadzająca do cyklu zajęć. Nauczyciel na początku lekcji powinien poinformować klasę, że podczas kilku najbliższych godzin uczniowie zapoznają się z fragmentami powieści Marzycielki Jessie Burton. Tytułowe marzycielki to dwanaście księżniczek, których niezwykłe losy opisuje autorka. Z księżniczkami oraz krainą, w której żyją, spotkamy się dopiero na lekcji drugiej. Na tej zajmiemy się tym, czym są marzenia, kim jest marzyciel i o czym marzą uczniowie klasy, w której prowadzona jest lekcja.

Marzę_o_naleśnikach
Nie wiem jak wy, ale ja marzę o naleśnikach z tego zdjęcia! Były pyszne i – co widać – zrobione z miłością 🙂
Jeśli podobne zajęcia były już prowadzone – na przykład podczas omawiania wiersza Marzenia Joanny Kulmowej lub Dyzio Marzyciel Juliana Tuwima – nauczyciel może prosić uczniów o przypomnienie tych tekstów oraz ustaleń, które zostały na lekcji poczynione. Może to być definicja tego, czym są marzenia, kim jest marzyciel (jak w proponowanym tu toku lekcji), może rola marzeń w życiu człowieka lub związki frazeologiczne związane z marzeniami. Potem można od razu przejść do pracy z niedokończonymi zdaniami i tekstem piosenki (lub piosenek).
W klasie IV realizacja lekcji pierwszej powinna zająć 45 minut, w starszych klasach lub szybciej pracującej klasie IV lekcję 1. można połączyć z lekcją 2. i opatrzyć jednym tematem. Np. O czym można marzyć? Poznajemy Marzycielki Jessie Burton.

Tok lekcji

1. Informujemy uczniów, czym będziemy się zajmować na najbliższych lekcjach. Przybliżamy krótko fabułę książki, pamiętając o tym, by nie zdradzić za wiele. Informacje o fabule znajdziecie w pierwszym wpisie poświęconym Marzycielkom –> TUTAJ 🙂
 
2. Zadajemy uczniom pytania: 

  • Czym są marzenia?
  • Co to znaczy, że człowiek marzy?
  • Kim jest marzyciel/marzycielka?
Odpowiedzi uczniów zapisujemy na tablicy, np. w formie schematu (słoneczka) czy listy punktowanej. Po ich swobodnych wypowiedziach warto sięgnąć do książkowego wydania słownika języka polskiego, by sprawdzić, jak skonstruowane są fachowe definicje tych słów i oprócz uczniowskich odpowiedzi polecić zapisanie w zeszycie definicje lub ich fragmenty (np. z dłuższych definicji tylko punkt 1.). W ten sposób uczniowie oswajają się z językiem publikacji naukowych oraz ćwiczą korzystanie ze słownika papierowego. Nie ma oczywiście konieczności, by dzieci uczyły się definicji na pamięć.
Definicje słów marzenie, marzyć i marzyciel za Słownikiem języka polskiego PWN, wersja on-line (www.sjp.pwn.pl):

marzenie

1. «powstający w wyobraźni ciąg obrazów i myśli odzwierciedlających pragnienia, często nierealne»

2. «przedmiot pragnień i dążeń»

3. «ciąg myśli i wyobrażeń powstających podczas snu»

4. pot. «o czymś doskonałym»

marzyć

1. «wyobrażać sobie to, czego się pragnie, rozmyślać o rzeczach przyjemnych, często nierealnych»

2. «bardzo czegoś pragnąć»

3. daw. «śnić, roić we śnie»

marzyciel

1. «osoba, która chętnie oddaje się marzeniom»

2. «o kimś, kto snuje nierealne plany»

3. Prosimy uczniów o dokończenie zdań:

  • Marzę o (wymień rzecz) …
  • Marzę, by (wymień czynność) …
  • Marzę, by w przyszłości zostać (wymień swój wymarzony zawód) …
Zdania zostały tak skonstruowane, by w pierwszym pojawił się rzeczownik, w drugim czasownik, w trzecim ponownie rzeczownik, ale będący nazwą zawodu. Jest to okazja do powtórzenia gramatyki (rzeczownik, czasownik) oraz przygotowanie do lekcji drugiej, w której będziemy mówić o marzeniach dwunastu księżniczek.
Z mojego doświadczenia wynika, że dzieci bardzo chętnie dzielą się swoimi marzeniami. Zwykle dotyczą one posiadania nowych zabawek, gier, sprzętu elektronicznego typu smartfon czy tablet. Dobrze, by kilka uczniowskich odpowiedzi pojawiło się na tablicy z podziałem na trzy kategorie oraz by nauczyciel zapytał, jakimi częściami mowy są wyrażone podane przez uczniów marzenia. W zdaniu b. prawdopodobnie pojawią się czasowniki w bezokoliczniku, co też trzeba podkreślić.

4. Ćwiczenie na rozumienie tekstu słuchanego – tekst z lukami

Takie ćwiczenia zwykle pojawiają się wyłącznie na lekcjach języków obcych, warto je jednak wprowadzać także na języku polskim. Proponuję tutaj odsłuchanie fragmentów piosenek o marzeniach i uzupełnianie luk. Teksty piosenek O czym marzą dzieci i Marzenie mam w wersjach pełnej i z lukami dostępne są do pobrania TUTAJ. To wersja w pliku docx, by każdy mógł sobie plik edytować wedle życzenia.

W zależności od tempa pracy klasy można zdecydować się na tekst pierwszy (krótszy) lub drugi, a nawet oba. Piosenki dostępne są w serwisie YouTube oraz aplikacji Spotify. Jeśli chodzi o utwór Marzenie mam z filmu Zaplątani, to nie odsyłam tutaj do wersji filmowej, ale do coveru w wykonaniu Studia Acantus. Jest on dostępny na oficjalnym kanale wykonawców i ma tę przewagę nad wersją z bajki, że członkowie zespołu mają bardzo dobrą dykcję, co ułatwi uczniom uzupełnienie luk.

Słowa, które wpisaliśmy w luki, także dzielimy na kategorie. Notatkę możemy zapisać w formie tabelki, mapy mentalnej lub w punktach, a nawet z zastosowaniem elementów popularnego ostatnio sketchnotingu, czyli notatki graficznej.
Notując, można sprowadzać rzeczowniki do formy mianownika liczby pojedynczej, a wyrażenia z czasownikiem tak, by zawierały bezokolicznik. W ten sposób uczniowie utrwalą sobie te formy gramatyczne. Tutaj podaję notatkę bez tych ujednoliceń.
  • piosenka O czym marzą dzieci


– rzeczowniki: chomików, lornetkę, domek, krasnoludki, samolot, psa, brata, siostrę
– wyrażenia z czasownikiem: fruwać po niebie, w minutę być na końcu świata, dzieci niech uczą dorosłych, niech ściany są z czegoś słodkiego

  • piosenka Marzenie mam

– rzeczowniki: moda, florystyka, wyspa, palmy, złoto
– wyrażenia z czasownikiem: grać na fortepianie, zapoznałbym jakąś damę, z damulką popłynąłbym sobie w siną dal, gra (Al) w teatrzyk, zbiera jednorożce, leżę na piaseczku, zobaczyć światło latających lamp
– nazwy zawodów: architekt wnętrz, mim, piekarz

5. Na zakończenie proponuję przedyskutowanie z uczniami następujących zagadnień:

  • Co ułatwia realizację marzeń?
  • Co utrudnia realizację marzeń?
  • Jaka jest rola rodziców w realizacji waszych marzeń?
Pytania te stanowią łącznik między lekcją pierwszą a kolejną, na której będziemy pracować już na fragmencie tekstu Marzycielek Jessie Burton. Ważne, aby wnioski z tej dyskusji też zostały zapisane, bo książkowe księżniczki napotkają przeszkody w realizacji swoich marzeń właśnie ze strony rodziców…
6. Na lekcję, z myślą o beneficjentach programu Aktywna Tablica, przygotowane zostało ćwiczenie na platformie Learning Apps. Można je wykonać po punkcie 3, 4 lub 5, zależnie od decyzji nauczyciela: O czym marzymy? https://learningapps.org/display?v=pprf4kjbn19 

Cele z podstawy programowej dla klas IV-VI SP realizowane na lekcji 
II. Kształcenie językowe.

1. Gramatyka języka polskiego. Uczeń:

1) rozpoznaje w wypowiedziach części mowy (czasownik, rzeczownik)

6) stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy w rozmowie na zadany temat.

2. Mówienie i pisanie.

Uczeń:

4) redaguje notatki;

5) opowiada o przeczytanym tekście.

IV. Samokształcenie.

Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

5) korzysta ze słowników ogólnych języka polskiego;

9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

3 Replies to “Marzenie mam! Pierwsza lekcja z „Marzycielkami” Jessie Burton”

Comments are closed.